- Từ ngàn xưa, muôn loài thụ tạo không ngừng ca ngợi Thiên Chúa_Đấng Sáng Tạo và Quan Phòng. Từ sự rực rỡ của mặt trời và muôn vì tinh tú cho đến vẻ đẹp đơn sơ của một bông hoa dại, tất cả đều nói lên một cách thuyết phục rằng: ca ngợi Thiên Chúa là một điều hạnh phúc!
- Trong lịch sử Cựu Ước, thánh vương Đa-vít khi giả điên trước mặt vua Abimêlek và bị đuổi đi, đã cất tiếng hát lên rằng:
“Tôi sẽ chúc tụng Yavê mọi thời,
luôn luôn lời ngợi khen Người nơi miệng tôi.
Hồn tôi tự hào nơi Yavê
Bạn nghèo hèn hãy nghe và hãy vui mừng!”
(Tv 34, 2-3).
Thế mới biết việc: ca ngợi Thiên Chúa luôn là một nguồn cảm hứng vô tận cho con người.
- Thời Phục Hưng, bằng tài năng thiên bẩm, các họa sỹ đương thời đã thể hiện hình ảnh Chúa Giêsu, Mẹ Maria, các thiên thần và các thánh đạt đến trình độ siêu phàm trác tuyệt, sống động như thật…
- Sau đó vài trăm năm, Tin Mừng Chúa Giêsu lan đến phương Đông huyền bí, trong đó có Việt Nam, mà trong nhiều tài liệu đáng tin cậy, đó là năm 1533. Sau đó, đầu thế kỷ XVII, bắt đầu thấy xuất hiện những từ, tên phiên âm tiếng An Nam sang tiếng Latin trong các báo cáo của các thừa sai về giáo triều. Qua nhiều giai đoạn thăng trầm, chữ quốc ngữ dần hình thành và phát triển. Ban đầu được các thừa sai và một bộ phận trí thức sỹ phu Công giáo đương thời sử dụng. Nào là sáng tác và ghi chép kinh văn cho giáo hữu cầu nguyện, rồi sáng tác thơ ca Công giáo, rồi còn ghi chép tên tuổi tân tòng để làm “sổ Rửa tội”, các tài liệu về giáo dục nhân bản… Nói chung, chữ quốc ngữ đã được các tín hữu Công giáo sáng tạo và sử dụng trước tiên, và mục đích cao nhất vẫn là phục vụ Tin Mừng! Từ đây, xuất hiện một vấn nạn khá lý thú: trong số tín hữu không ít trí thức Nho học, và trong số này sẽ có một bộ phận biết thêm chữ quốc ngữ, sẽ có người không “vứt bút lông đi giắt bút chì” như Tú Xương mà thử dùng bút lông viết chữ quốc ngữ thì sao? Nếu vậy, thi sỹ Đông Hồ sẽ không còn là ông tổ của thư pháp chữ quốc ngữ nữa mất rồi! Nhưng đây cũng chỉ là chuyện vui, và cũng không có tư liệu nào để chứng minh các ngài dùng hình thức “Thư Pháp” bằng bút lông mực tàu cả, nên thôi không lạm bàn.
...
- Ngày nay, thư pháp chữ quốc ngữ đang phát triển, và cũng là một hình thức nghệ thuật đặc sắc. Vậy tại sao ta không dùng nó để ca ngợi Thiên Chúa và phục vụ Tin Mừng như mục đích ban đầu mà chữ quốc ngữ vì đó mà khai sinh? Tại sao không dùng hình thức thủy mặc là lối vẽ tranh của phương đông để thể hiện Chúa?
Thế là, Thư Họa Công giáo ra đời!
- Tham khảo nhiều dòng tranh thủy mặc Trung Quốc, kể cả tranh Thiền, rút ra một điều rằng tranh thủy mặc Công giáo hoàn toàn có thể ra đời và tồn tại, vì nhiều lý do. Thứ nhất, tranh thủy mặc Công giáo vẫn có đủ tư cách tôn nghiêm để làm tranh phụng tự; thứ hai, với lối hành bút bút mạnh mẽ và không dừng lại, tranh thủy mặc Công giáo hoàn toàn nêu bật được tinh thần dứt khoát bước theo Đức Giêsu; thứ ba, tranh thủy mặc là một sản phẩm trí tuệ mà người phương đông mới có, nếu dùng hình thức nghệ thuật này để phục vụ việc chiêm ngắm và cầu nguyện của người Công giáo Việt, thiết tưởng không có gì là đi ngược lại tinh thần hội nhập văn hóa của Tin Mừng.
- Về Phương pháp vẽ và vận dụng các kỹ thuật, xin giới thiệu sơ lược trước, sẽ có một chuyên đề dành riêng cho các bạn nào muốn học.
+ Hành bút: nhanh, mạnh, chỉ dừng lại khi có chủ ý
+ Màu sắc: tránh sự lòe loẹt, ưu tiên chỉ dùng mực.
+ …
- Để có thể tận dụng hết các hiệu ứng của tranh thủy mặc, nên loại chất liệu chủ đạo sẽ là giấy Tuyên (xuyến chỉ) của Trung Quốc. Loại được làm thủ công, cực mỏng, chuyên dùng.
- Sau khi một bức thư pháp được viết/vẽ xong, sẽ tới một công đoạn khác gọi là bồi biểu. Nguyên gốc của tranh thủy mặc là dùng vải gấm in hoa, trục treo bằng gỗ, hai đầu trục được sơn mài đen bóng, các công đoạn rất rườm rà công phu, phải đạt đến tầm nghệ nhân mới có một sản phẩm ra đời hoàn hảo. Nhưng với hoàn cảnh địa dư và mục đích phổ biến rộng rãi thư họa Công giáo, nên đã thay vải bằng giấy thơm in hoa, thay keo dính bằng keo ủi F1, và thay trục gỗ bằng trục nhựa, loại chuyên để treo hình lụa mà chúng ta thường thấy. Mặc dù vậy, cũng không phải là ít công phu…
- Xin mời mọi người thưởng lãm và cho ý kiến, ngõ hầu Thư Họa Công giáo được phát triển nhiều hơn.
- Xin tri ân những ân nhân đã giúp đỡ cho công việc này.
