[sách)Maria Hiền Mẫu Chúa Kito

Lời giới thiệu hơi dài, những đoạn quan trọng Tân đã tô màu, chỉ cần đọc bấy nhiêu đoạn đó, bạn sẽ hiểu phần nào về cuốn sách. Thân!


____________________________________

THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM -còn gọi là Maria Hiền Mẫu Chúa KiTo( The Mystical City of God)



LỜI MỞ ĐẦU
Truyện viết xong, người ta đem tâu lên hoàng đế Philippê 4, vua Tây Ban Nha, một ông vua rất đạo đức, thường dùng bà Maria Agrêđa làm cố vấn qua thư tín. Nhà vua cho sao lại ngay một bản, và trả bản thảo về cho bà. Bản thảo này bà đã đốt đi cùng với nhiều bút tích khác theo lệnh của cha giải tội tạm thời đến hướng dẫn bà thay cha giải tội thường xuyên khi cha này đi vắng. Lúc trở về, cha giải tội thường xuyên và các bề trên lại ra lệnh cho bà phải viết lại.
Bà không dám ngại vâng lời, nhưng công việc thật cam go. Chúa Giêsu, Mẹ Maria phải đích thân hiện đến can thiệp. Chúa hiện ra phán bảo bà:" Con hãy viết lại hạnh tích Mẹ Thánh Cha một lần nữa và bổ túc thêm". Mẹ Maria nói với bà: "Mẹ chúc lành cho con để con viết lại cuộc đời Mẹ một lần nữa. Mẹ sẽ trợ lực cho". Đức Tổng thần Micae cũng hiện đến cùng với rất nhiều thiên thần khác, vừa khuyến khích vừa đe dọa để bà viết lại. Cho nên dầu sợ sệt e ngại, bà cũng không dám chối từ lệnh trời cao ban. Lần viết lại này, bà được Chúa cho thấy rõ những gì cần phải đưa lên mặt giấy.

Một hôm, bà rất áy náy tự hỏi không biết mình có viết đúng hay không, bà liền thấy Chúa Ba Ngôi ngự trên ngai lộng lẫy có Mẹ Maria ở bên hữu Chúa Con. Chúa Cha lấy ra một cuốn sách rất đẹp trao cho Ngôi Con mà nói: "Cuốn sách này và nội dung của nó đều là của Cha: Cha rất thích nó". Chúa Giêsu tiếp nhận một cách kính cẩn, rồi cùng với Chúa Thánh Thần, tỏ tình thỏa nguyện với cuốn sách. Mẹ Maria cũng hết sức bằng lòng. Bà không dám hỏi xem đó là sách gì. Nhưng Mẹ Maria mở ra, trao cho bà đọc. Bà thấy đó là chính sách bà đã viết về cuộc đời của Mẹ Maria. Mọi nghi ngại đều biến tan.
Nhưng ma quỉ, như một con ruồi quấy nhiễu đe dọa gây nhiều trở ngại cho bản viết đó.

Ngày mồng 6 tháng 5 năm 1660, lễ Chúa Lên Trời, bà viết xong hạnh tích Mẹ Maria lần thứ hai. Bà đặt nhan đề là LA MISTICA CIUDAD DE DIOS: THÀNH HUYỀN NHIỆM CỦA THIÊN CHÚA (THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM) . Sau đó, bà đệ lên các bề trên, nhất là Giáo Hội thẩm xét.

Năm năm sau, ngày 24 tháng 5 năm 1665 , lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống, bà Maria Agrêđa từ trần, thọ 63 tuổi Bà đã được Giáo Hội tôn phong lên bậc Đáng Kính.

Bộ THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM bà viết ra lần này, người ta đem đối chiếu với bản lần trước mà hoàng đế
Philippê 4 đã cho sao lại, thấy trùng hợp nhau lạ lùng, chỉ trừ những chỗ được bổ túc theo lời Chúa Giêsu. Bề Trên Cả Dòng thánh Phanxicô liền lập một hội đồng các nhà thần học trứ danh nhất để khảo sát. Hội đồng đã khảo sát tác phẩm ấy từng ý từng lời, phân tích từng câu từng chữ, và kết luận là cuốn sách quả thực do Thiên Chúa soi sáng để viết ra. Hội đồng không cắt bỏ một chữ một tiếng nào. Bề trên Cả liền đệ lên Đấng Bản quyền địa phương, tức là Đức Giám Mục địa phận Tarazona, hồi đó là Đức Cha Dom Miguel de Escarti, một vị giám mục học vấn uyên bác, nổi tiếng khôn ngoan và đạo hạnh. Đức Cha viết một bản biểu chương dài hơn hai mươi trang giấy, tâu lên hoàng đế để xin phép in ra. Trong biểu chương đó, Đức Giám Mục de Escarti có chỗ viết rằng: Ngài sửng sốt khi khám phá ra trong tác phẩm này một nền thần học tuyệt vời, mà một cô gái vô học là Maria Agrêđa viết ra sáng sủa, thông minh hơn những vị đại tiến sĩ kinh viện gia từ trước.

Cả chính những vị thần học gia tài giỏi thời đó đọc tác phẩm này cũng thú nhận rằng : Trí thông minh của họ chỉ là trò điên khi đem so sánh với giáo lý trời cao mà họ nhận thấy trong tác phẩm THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM. Do đó, theo ngài,không thể nào hoài nghi được là nền thần học đó không do Thiên Chúa mặc khải cho Maria Agrêđa.

Sau đó, Dòng thánh Phanxicô ủy cho cha Giuse Ximenès Samaniego Placentia đứng xuất bản. Cha Samaniego viết thêm tiểu sử Maria Agrêđa in ở đầu sách. THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM ra ánh sáng lần đầu tiên tại Madrid thủ đô Tây Ban Nha năm 1670 , chia thành tám cuốn.

Vừa ra đời, sách được niềm nở đón tiếp thật nhiều, mà bị gắt gao phê bình cũng lắm. Dòng thánh Phanxicô đã bác bỏ hết các luận điệu phê bình ấy . Mặc dầu
thế, dư luận vẫn cho là sự bác bỏ ấy cho nhiều lập luận chủ quan ; nhiều phản ứng được đệ lên tận Hoàng đế. Vua Carolô II liền ủy cho hai trường đại học Salamanca và Alcala kiểm xét luận chứng của Dòng thánh Phanxicô. Sau hai năm tra xét nghiêm cẩn, hai Đại Học ấy đã xác nhận luận chứng biện hộ của Dòng thánh Phanxicô là chính đáng xác thực.
Năm 1715, hai tiến sĩ giáo sư Đại Học Louvain, nước Bỉ, là Herman Đamen và Antoine Parmentier lên tiếng tán tụng tác phẩm, cho rằng: "Người thông minh kẻ dốt nát, ai ai cũng sẽ hái lượm được những kết quả đặc biệt khi đọc tác phẩm này. Những điểm tuyệt vời trong thần học đều được trình bày sáng sủa, đơn sơ, dễ dàng, chỉ cần đọc với chút lương tri là hiểu được các mầu nhiệm cửa tôn giáo chúng ta.

Trang nào cũng chứa những vẻ đẹp tới nay chưa từng thấy...Tác phẩm từng bị Phê bình gắt gao, nhưng chúng ta không lạ, vì có cuốn sách nào mà không bị phản đối? Đến ngay Thánh Kinh chứa đựng những lời chính Chúa mặc khải, cũng còn bị những đầu óc thông minh của thế gian chỉ trích! Ý kiến của hai giáo sư trên kia cũng là ý kiến của Đại Học Toulouse về sau.

Về phía giáo quyền trung ương, tức Tòa Thánh Rôma, tác phẩm THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM đã trải qua một lịch trình chìm nổi như sau:
Năm 1680, Đức Giáo hoàng Alêxan 8 cho phép đọc, mặc dầu sách đang khơi lên nhiều cuộc bút chiến sôi nổi .
Ngày 4 tháng Tư năm 1681 , Thánh Bộ Sách Cấm đã duyệt bỏ sách này, nhưng bảy tháng sau,
ngày mồng 9 tháng 11 , Đức Innôcentiô 11 ra đoản sắc rút lại việc duyệt bỏ ấy.
Năm 1704, Đức Clêmentê 11 cấm hẳn không được ghi sách này vào Sổ Sách cấm. Pháp đình Tôn giáo Tây Ban Nha cũng cho phép đọc trong khắp phạm vi tài phán của mình.
Năm 1713, Đức Giám Mục địa phận Cênêđô cấm giáo hữu địa phận ngài đọc,
nhưng ngày 15 tháng 9 cùng năm ấy Thánh Bộ Thánh Vụ can thiệp truyền rút lệnh đó trong một bản sắc dài ba mươi trang gửi cha Raphael de Lugangno, Tổng vụ Dòng thánh Phanxicô, đã ca tụng THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM một cách long trọng huy hoàng.

Thánh Bộ Lễ Nghi đồng ý với bản sắc đó, cho phép tiến hành việc tra án phong chân phúc và hiển thánh cho bà Maria Agrêđa, mà không phải xét gì về cuốn THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM nữa.

Phép ban tối cao này đã có một hiệu lực rất xác thực,không một giáo quyền nào có thề làm ngược lại được. Phép ban ấy có nghĩa là bộ sách THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM không chứa đựng một điều gì phản lại tín điều và luân lý Phúc âm.

Như vậy, Giáo Hội đã minh nhiên khuyến khích ta tin và đọc Cuộc đời Mẹ Maria qua mặc khải cho bà Đáng Kính Maria Agrêđa như là bộ sách được chính Thiên Chúa tỏ lộ. Giáo Hội khuyến khích sự kiện ấy bằng những văn kiện, những sắc lệnh, tức bằng Giáo Huấn thường quyền của mình, Giáo Huấn mà Đức Piô 12 gọi là " qui luật tối cận và phổ quát của chân lý" (Ad caeli Reginam, 11 . 10. 1954).
Về bộ THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM, ngoài những sắc lệnh nói trên, theo cha Don Cereseto trong bài tựa bản dịch tiếng Ý năm 1881, Đức Bênêđitô 14 còn ra hai sắc lệnh năm 1754 và 1757 xác nhận nữa.
Những chứng lý đó quá đủ để ta tin không sợ sai lầm.

Tuy nhiên, vẫn có một hoài nghi là không biết bộ sách phát hành năm 1670 có phải thực sự là của chính bà Maria Agrêđa viết ra, hay chỉ là của cha linh hướng của bà viết, rồi gán cho bà. Để giải mối thắc mắc này, Tòa Thánh ra lệnh đem cả hai bản thảo - một của bà viết lần sau, một do vua Philippê cho sao lại và tất cả bút tích của bà từ bên Tây Ban Nha sang Rôma đề khảo sát. Sau khi đã xem xét lại kỹ lưỡng, ngày 11 tháng 3 năm 1771, Đức Clêmêntê 14 ký sắc lệnh xác nhận rằng bút pháp của bộ THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM phù hợp với bút pháp trong các tác phẩm khác của bà Maria Agrêđa. Do đó, kết luận rằng cuốn Cuộc đời Đức Mẹ ấy thực sự do bà Maria Agrêđa viết ra, chứ không do một ngòi bút khác.

Nhiều nhà thần học, nhà văn danh tiếng khác đương thời, được hân hạnh so sánh duyệt xét cũng công nhận như vậy, chẳng hạn: Cha Gioan a Sanctô Tôma, một thần học gia rất nổi tiếng; đức cha Bênađinô Sienna, giám mục Viseo; đức cha Pedro Maveo, giám mục Tarazona; đức cha Cêxa Monti, sứ thần Tòa Thánh tại Tây Ban Nha, sau làm Hồng Y Tổng Giám Mục Milan; cha Gioan de Palma, cha giải tội của hoàng hậu Elisave de Bourbon; cha Alonzo Salizanèa, Tổng vụ Dòng thánh Phanxicô v.v...Cả tòa Pháp đình Tôn giáo, một cơ quan thẩm xét, cũng cho là do Thiên Chúa mặc khai cho bà Maria Agrêđa viết ra, sau 14 năm tra xét kỹ lưỡng. Khi tác phẩm được xuất bản tại Bồ Đào Nha, tòa Pháp đình Tôn giáo tại đây cũng lại đem lên bàn mổ xẻ một cách công bằng vô tư. Sau đó, Pháp đình đã chấp nhận hoàn toàn, với chữ ký của các cha: Phanxicô Almada và Antôn Moraes, tiến sĩ thần học Dòng Tên, Anrê Mendez Dòng Tên, giảng thuyết tại Triều đình, nhân viên Pháp đình; dom Diego de Silva, tiến sĩ thần học Bề trên Cả Dòng Bênêđitô, rồi Giám mục Cadix...

Tại Việt Nam không phải là giáo dân chưa biết đến bộ sách THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM, kể lại Cuộc đời Mẹ Maria của bà Đáng Kính Maria Agrêđa.

Cách đây gần một thế kỷ, đúng ra là vào năm 1882, cha H. Azemar, một vị thừa sai Pari thuộc địa phận Sài gòn, đã cho phát hành một bản dịch nhan đề là "Sách Truyện Đức Chúa Bà", lược tóm từ sách của "một Đức Giám mục ngồi thành Rôma, thuộc về Hội đồng giúp việc Đức Giáo Tông đã dọn" (Sách Truyện Đức Chúa Bà trang 7, sách này dầy 716 trang, dịch tại Lái Thiêu năm 1882, in tại Tây Đàng Ngoài năm 1883).

Bản dịch ấy đối với ngày nay vừa có một lối diễn văn quá xưa vừa dài dòng, khúc mắc với những tiếng địa phương cổ.
Mặt khác, bản dịch ấy hiện nay lại rất khó kiếm, họa may chỉ còn sót lại trong thư viện của những tu viện hoặc cơ sở lâu đời. Cho nên ai dầu có thiện chí tìm đọc cũng khó đạt ước muốn.

Với nguyện ý trao vào tay bạn đọc một bản hạnh tích đầy đủ về cuộc đời Mẹ Maria, Người Mẹ không thể nào thiếu mặt được trong mầu nhiệm Cứu Chuộc, theo Thiên Chúa đã an bài, chúng tôi xin mạo muội dịch một bản mới, căn cứ vào cuốn lược toát của kinh sĩ Victor Viala nói trên.

Theo cha Dom Guéranger, "Điểm tối thiểu người ta có thể nói để ca tụng tác phẩm này là: Nó vẫn mãi là một trong những công trình vĩ đại quan trọng nhất của tài năng nhân loại đòi tác giả viết ra nó phải thâm hiểu được các mầu nhiệm Kitô giáo một cách lạ lùng nhất, nhận thức được luân lý cửa đạo một cách sâu xa nhất, và thấu hiểu được Thánh Kinh một cách thật họa hiếm". Đó là về phương diện Thần học. Về phương diện thần bí, có chứng từ của học giả Gheyn, trong Tự Điền Thần Học Công Giáo (D.T.C. cuốn I, cột 629- 631) từng quả quyết rằng bộ THẦN ĐÔ HUYỀN NHIỆM rất có giá trị về phương diện tu đức và giáo hóa.

Các linh mục André Tanquerey và G.M. Roschini cũng công nhận bộ đó có rất nhiều giá trị tu đức và thần bí...

Bản "hạnh tích đầy đủ về cuộc đời Mẹ Maria" dưới đây là công dịch của Tu sĩ Phan Thiện giản, Dòng Đức Mẹ Đồng Công Cứu Chuộc Việt Nam (CMC), chưa được phổ biến nhiều.
(Fort Worth, Texas 1994)
Nay xin đưa lên internet mong giúp một số độc giả biết, hiểu và yêu mến Mẹ Maria, nhờ Mẹ giúp cho yêu mến Thiên Chúa, và được ơn cứu rỗi.
Linh mục Mark Đoàn Quang, CMC.